Oregano zelf kweken

Inleiding
Oregano is een geliefd kruid dat oorspronkelijk uit het Middellandse Zeegebied komt. Het staat bekend om zijn krachtige, aromatische smaak en geur, en het speelt een hoofdrol in talloze mediterrane gerechten. Je kunt oregano eenvoudig in je eigen tuin kweken.
De naam oregano is afgeleid van de Griekse woorden “oros” (berg) en “ganos” (vreugde), wat “vreugde van de bergen” betekent. Deze vaste plant, ook wel wilde marjolein genoemd, behoort tot de lipbloemenfamilie (Lamiaceae), net als veel andere populaire keukenkruiden zoals basilicum, tijm, bonenkruid of citroenmelisse. De Latijnse naam is Origanum vulgare.
Oregano is een vaste plant die jaar na jaar opnieuw uitloopt. Het kruid wordt vooral gewaardeerd in de keuken voor zijn bladeren, die zowel vers als gedroogd gebruikt kunnen worden. Naast de culinaire toepassingen heeft oregano ook een lange geschiedenis als medicinaal kruid. De etherische oliën die het bevat, zouden een antibacteriële en ontstekingsremmende werking hebben.
De plant doorloopt een eenvoudige levenscyclus: hij begint als zaad, ontwikkelt zich tot een zaailing en groeit uiteindelijk uit tot een volwassen plant met een hoogte van ongeveer 50 cm. Als hij in bloei staat, trekt hij bestuivende insecten aan met zijn kleine, paarse bloemetjes. Hoewel oregano meerjarig is, wordt aangeraden om de planten na een paar jaar te verjongen door te stekken of te scheuren, omdat oudere planten minder productief worden.
Weetje
in sommige culturen wordt oregano als symbool van geluk en vreugde gezien en daarom wordt het traditioneel geplant bij bruiloften.
In Nederland komt Oregano in het wild voor en staat als algemene soort vermeld op de Nederlandse Rode lijst van planten.

Oregano versus Marjolein
Oregano en marjolein zijn nauw verwante kruiden die beide tot de familie Origanum behoren. Wilde marjolein (Origanum vulgare) en echte marjolein (Origanum majorana) worden ook wel Griekse en Italiaanse oregano genoemd. Elk heeft een unieke smaak; echte marjolein is zachter en zoeter dan wilde marjolein. Beide soorten zijn eenvoudig zelf te kweken in de moestuin.

Zaaien van oregano
De Tuinagenda beperkt uit praktische overwegingen de zaaiperiode voor oregano tot maart-april. Op die manier kun je nog hetzelfde jaar je oregano oogsten en wordt de Tuinagenda niet bovenmatig belast met allerlei zaaiopties.
Zaaien |
Planten |
Oogsten vanaf |
Begin Maart 1048_380b3e-91> |
Begin Mei 1048_c143a8-7e> |
Eind Mei ∞ 1048_23389d-e4> |
Half Maart 1048_318dad-e6> |
Half Mei 1048_584cbb-36> |
Begin Juni ∞ 1048_da871d-cf> |
Eind Maart 1048_57e565-e4> |
Eind Mei 1048_90349c-af> |
Half Juni ∞ 1048_351bb5-de> |
Begin April 1048_d835fa-71> |
Begin Juni 1048_ad5bb7-10> |
Eind Juni ∞ 1048_2ca643-71> |
Half April 1048_424ad5-d1> |
Half Juni 1048_56d1d9-02> |
Begin Juli ∞ 1048_aa2bf9-d1> |
Eind April 1048_54dba7-e9> |
Eind Juni 1048_c53d50-a4> |
Half Juli ∞ 1048_117505-59> |
Zaai oregano in potten of trays van circa 5 cm. Gebruik een luchtig, goed doorlatend zaaimedium en druk de zaden lichtjes aan zonder ze te bedekken met aarde. Oreganozaden hebben namelijk licht nodig om te kiemen, dus zorg ervoor dat ze voldoende daglicht krijgen.
Zaai twee tot drie zaden per cel. De optimale kiemtemperatuur ligt tussen de 20 en 25 graden Celsius, en binnen 14 dagen verschijnen de eerste kiemplantjes. Zodra de zaailingen 2-3 cm groot zijn en twee echte blaadjes hebben ontwikkeld dun je de zaailingen uit tot de sterkste overblijft.


Planten van oregano
Oreganozaailingen zijn klaar om uitgeplant te worden als ze stevig zijn en minstens vijf tot zes blaadjes hebben. Dit moment ligt meestal 50 dagen na het zaaien. Zorg ervoor dat de plantjes langzaam gewend raken aan de buitenomstandigheden door ze een week voor het uitplanten dagelijks enkele uren buiten te zetten. Dit proces heet afharden en voorkomt dat de jonge planten een groeistop krijgen.
Geef de zaailingen bij het uitplanten een vrije ruimte van circa 20 cm in doorsnede. Kies een zonnige, beschutte plek met goed doorlatende grond. Oregano kun je ook kweken in potten, mits die minstens 20 cm breed en diep zijn. Combineer oregano in de tuin bijvoorbeeld met tijm, lavendel of salie; deze kruiden hebben vergelijkbare behoeften en vormen samen een mooie kruidenhoek.

Oogsten van oregano
Oregano oogst je door de blaadjes en scheutjes af te knippen. Je kunt het hele groeiseizoen door plukken, maar de smaak is het meest intens net voor de bloei. Dat is meestal in juni of juli. Gebruik een scherpe schaar en knip altijd boven een bladpaar, zodat de plant verder kan groeien en nieuwe scheuten ontwikkelt. Als je oregano regelmatig oogst, stimuleer je een compacte en gezonde groei.
Je hoeft niet alles in één keer te oogsten, want oregano is een doorlopend gewas. Voor langdurige bewaring kun je de blaadjes drogen. Knip hiervoor hele takjes af, bind ze in bosjes en hang ze op een droge, luchtige plek uit de zon. Gedroogde oregano kun je tot een jaar lang bewaren in een luchtdichte pot. Voor kortere opslag kun je verse blaadjes een paar dagen in de koelkast bewaren, gewikkeld in een licht vochtig doekje.

Teelt en verzorging
Oregano kent een paar variëteiten die populair zijn bij moestuinders, zoals de gewone oregano (Origanum vulgare) en de sterkere Griekse oregano (Origanum heracleoticum). Deze soorten oregano zijn eenvoudig zelf te kweken in je moestuin. Beide zijn winterhard, maar in strenge winters kan het helpen om een laag mulch aan te brengen om de wortels te beschermen.
Hoewel oregano over het algemeen weinig last heeft van plagen, kunnen spint en bladluizen soms een probleem zijn. Regelmatig inspecteren en eventueel afspoelen met water helpt dit onder controle te houden. Voor een optimale opbrengst kun je de plant in het voorjaar licht bemesten met een organische meststof. Het vermeerdering van oregano gebeurt eenvoudig via stekken of door de plant te scheuren in het vroege voorjaar of najaar.
Oregano heeft een intense geur en een kruidige, licht zoete smaak. Het kruid is een onmisbaar ingrediënt in pizzakruiden en geeft samen met chilipoeder smaak aan chili con carne. Oregano past uitstekend in pastasauzen, soepen, saladedressings, vlees- en visgerechten en natuurlijk op pizza’s. Het combineert goed met knoflook, rozemarijn, tomaat, basilicum, peterselie en tijm.
De smaak van oregano wordt bepaald door het aantal uren zonlicht wat er op de plant geschenen heeft. Hoe meer zon hoe intenser de smaak. Zorg bij het kweken dus voor een zonnig plekje in je moestuin of kruidentuin.

Oregano in de kleine tuin
Oregano is een compacte groeier die een klein struikje vormt. Het past prima in een kleine tuin of in een pot op terras of balkon.
Als je de vakkenmethode toepast, dan passen in een vak van 30×30 cm ongeveer 4 zaailingen. In een vak van 40×40 cm kunnen er 6.
Je kunt oregano ook prima zelf in bakken of potten kweken voor op je terras of balkon. Zorg dan voor een pot van minstens 20 cm diep met een goede afwatering.
