Bonenkruid in de moestuin

Bonenkruid (Satureja hortensis) is een aromatisch kruid dat van oorsprong uit het Middellandse Zeegebied komt. Het wordt al eeuwenlang gebruikt in de keuken vanwege zijn intense, peperachtige smaak die goed combineert met bonen, vleesgerechten en salades. Het kruid wordt vaak aangeduid als “zomers bonenkruid” en is een eenjarige die prima past in je moestuin. Zijn naaste verwant (Satureja montana) is een meerjarige “winterbonenkruid” . Hoewel beide soorten veel op elkaar lijken qua smaak en toepassing, heeft zomers bonenkruid een mildere textuur en een zachtere smaak.
Het kruid behoort tot de lipbloemenfamilie (Lamiaceae), waartoe ook basilicum, tijm, lavendel, munt en citroenmelisse behoren.
Bonenkruid staat bekend om zijn geneeskrachtige eigenschappen, zoals het bevorderen van de spijsvertering en het verminderen van een opgeblazen gevoel. In de volksmond wordt het ook wel “boontjeskruid” genoemd vanwege zijn klassieke combinatie met bonen, die het minder zwaar verteerbaar zou maken.
Met zijn compacte groei en sierlijke paarse bloemetjes is het niet alleen functioneel, maar ook een mooie toevoeging aan de tuin. De levenscyclus van bonenkruid loopt van zaad tot zaailing en volwassen plant, waarbij het na een seizoen afsterft. Het behoort tot de groep van kruiden en is een uitstekende keuze voor hobbytuinders die veelzijdigheid in hun moestuin waarderen.


Zaaien van bonenkruid
Zaaien |
Planten |
Oogsten vanaf |
Half Maart 983_6a26eb-8d> |
Half April 983_fdf308-00> |
Half Mei ∞ 983_e88127-54> |
Eind Maart 983_7d73d9-d9> |
Eind April 983_353e7d-0d> |
Eind Mei ∞ 983_52aaae-3f> |
Begin April 983_a24acb-03> |
Begin Mei 983_ee1c75-0b> |
Begin Juni ∞ 983_1c33eb-f0> |
Half April 983_7dda9c-10> |
Half Mei 983_751f9a-fd> |
Half Juni ∞ 983_15e22c-89> |
Eind April 983_4225f4-77> |
Eind Mei 983_2ecd07-96> |
Eind Juni ∞ 983_286e28-b5> |
Begin Mei 983_2702ea-eb> |
Begin Juni 983_d02754-9e> |
Begin Juli ∞ 983_8c9e40-a6> |
Half Mei 983_96ef3d-87> |
Half Juni 983_2b74c8-6c> |
Half Juli ∞ 983_385735-e6> |
Eind Mei 983_e40768-a9> |
Eind Juni 983_120ca7-06> |
Eind Juli ∞ 983_64449c-66> |
Begin Juni 983_9bf7d6-48> |
Begin Juli 983_a55c9d-5e> |
Begin Augustus ∞ 983_6257d2-da> |
De zaaiperiode voor bonenkruid loopt van maart tot begin juni, afhankelijk van de temperatuur en het beschikbare licht. Zaai bonenkruid in potten of trays van circa 5 cm. Vul deze met een luchtig en goed doorlatende grond of compost. Leg in elk potje 2 tot 3 zaadjes op de aarde en druk ze licht aan, zonder ze volledig te bedekken, want bonenkruid heeft licht nodig om te ontkiemen. Geef water met een fijne sproeikop om te voorkomen dat de zaadjes wegspoelen.
Bonenkruid kiemt het best bij een temperatuur van 18-22°C. Binnen ongeveer 14 dagen zie je de eerste zaailingen verschijnen. Als de zaailingen een paar centimeter groot zijn, dun je ze uit tot de sterkste overblijft. Dit geeft de plant voldoende ruimte om zich goed te ontwikkelen. Voorzaaien biedt niet alleen controle over de groeiomstandigheden, maar zorgt er ook voor dat je een voorsprong hebt op het seizoen.

Planten van bonenkruid
Wanneer de zaailingen ongeveer 6-8 cm groot zijn en stevig aanvoelen, is het bonenkruid klaar om naar de moestuin te verhuizen. Dit is na ongeveer 35 dagen, afhankelijk van de groeiomstandigheden. Zorg ervoor dat de kans op nachtvorst voorbij is voordat je gaat uitplanten. Bonenkruid heeft een zonnige en warme standplaats nodig met goed doorlatende, lichte grond. Vermijd plekken waar water kan blijven staan, want bonenkruid houdt niet van natte voeten.
Plant de zaailingen uit in een vrije ruimte met een diameter van circa 15 a 20 cm. Plaats de planten goed diep, zodat ze stevig staan. Combineer het met andere kruiden zoals tijm of rozemarijn voor een aantrekkelijke kruidentuin. Door de compacte groei is het een goede kandidaat voor interplanting met lagere gewassen, zoals sla.

Oogsten van bonenkruid
De eerste oogst van bonenkruid in je moestuin kan al plaatsvinden ongeveer 50 dagen na het zaaien, wanneer de plant voldoende blad heeft ontwikkeld. Snijd de jonge takjes af met een scherp mesje of een snoeischaar, en doe dit altijd boven een groeiknop om de plant te stimuleren nieuwe scheuten te vormen. Je kunt het hele seizoen door blijven oogsten, tot aan de bloei in de late zomer. Bonenkruid maakt na het knippen nieuwe scheuten aan, waardoor je telkens verse takjes hebt.
Als je grotere hoeveelheden wilt bewaren, dan kun je de takjes oogsten net voordat de plant in bloei komt, omdat het aroma dan het sterkst is. Hang de takjes ondersteboven op een droge, goed geventileerde plek om ze te drogen. Eenmaal gedroogd kun je de blaadjes van de stengels ritsen en in een luchtdichte pot bewaren.
Vers bonenkruid kun je tot een week in de koelkast bewaren, als je deze in een vochtige doek wikkelt.
Teelt en verzorging
Bonenkruid heeft weinig verzorging nodig, zolang de grond niet te nat is. Geef regelmatig water, maar wacht tot de bovenste laag van de aarde droog aanvoelt voordat je opnieuw water geeft. Omdat bonenkruid van oorsprong uit een mediterraan klimaat komt, heeft het weinig bemesting nodig. Een kleine hoeveelheid organische meststof of compost aan het begin van het seizoen is voldoende.
Qua ziekten en plagen is bonenkruid een sterke plant die weinig last heeft van aantastingen. Bladluizen kunnen incidenteel voorkomen, maar deze kun je eenvoudig bestrijden met een sterke waterstraal of een natuurlijk afweermiddel. Bekende variëteiten zijn onder andere de gewone zomerse bonenkruid en de meer aromatische soorten zoals ‘Lemon’ en ‘Compact’.
Hoewel bonenkruid eenjarig is, zaait het zich vaak spontaan uit als je een deel van de bloemen laat staan. Dit maakt het mogelijk om het volgende seizoen nieuwe plantjes in je tuin te vinden. Het wordt zowel in de moestuin als in de keuken toegepast vanwege zijn aromatische eigenschappen.

Bonenkruid in de kleine tuin
Bonenkruid is compact, neemt weinig ruimte in en groeit snel, wat het ideaal maakt voor een kleine moestuin. Bonenkruid gedijt ook goed in potten en bakken, waardoor het ook geschikt is voor een balkon of terras.
Als je de vakkenmethode gebruikt dan passen in een vak van 30×30 cm 4 plantjes. In een vak van 40×40 passen 6 planten.
